-
1 οὐρά
οὐρά, ἡ (verwandt mit ὄῤῥος), der Schwanz, Schweif; vom Löwen, οὐρῇ δὲ πλευράς τε καὶ ἰσχία ἀμφοτέρωϑεν μαστίεται, Il. 20, 170; οὐρῇσιν μακρῇσι περισσαίνοντες, Od. 10, 215, vgl. 17, 302; Eur. Rhes. 784; Soph. frg. 619 (der es nach Phot. auch für αἰδοῖον braucht); Her. 2, 47. 3, 113; Xen., Arist. u. Folgde. – Uebertr. a) das Hintertheil des Schiffes, wie πρύμνη. Und bes. – b) vom Heere, der Nachtrab, die Nachhut, Xen. An. 3, 4, 42 u. öfter; καλεῖ Ξενοφῶντα ἀπὸ τῆς οὐρᾶς, 3, 4, 38; προαγαγόντες καὶ τὴν οὐρὰν αὖϑις ποιησάμενοι κατὰ τοὺς πρώτους τῶν ἀτάφων, ἔϑαπτον, 6, 3, 6, nachdem sie mit dem Nachtrab bis zu den ersten Todten vorgerückt waren u. ihn dort hatten halten lassen; Pol. κατ' οὐρὰν προςπίπτοντες, 2, 67, 2; ἀπ' οὐρᾶς, 1, 77, 7. – Dah. κατ' οὐράν τινος ἕπεσϑαι im Rücken folgen, Xen. Cyr. 2, 3, 21; vgl. Ath. VII, 281 e; u. εἰς οὐρὰν ἐπανάγειν τὴν βάδισιν, rückwärts, Ael. H. A. 16, 33; τοὺς ἡμίσεις μὲν ἔμπροσϑεν, τοὺς ἡμίσεις δ' ἐπ' οὐρᾷ ἔχων, Xen. Hell. 4, 3, 4; ὁ κατ' οὐράν, der Hintermann, Cyr. 5, 3, 45.
-
2 οὐρά
οὐρά, ἡ, der Schwanz, Schweif. Übertr. (a) das Hinterteil des Schiffes; (b) vom Heere: der Nachtrab, die Nachhut; προαγαγόντες καὶ τὴν οὐρὰν αὖϑις ποιησάμενοι κατὰ τοὺς πρώτους τῶν ἀτάφων, nachdem sie mit dem Nachtrab bis zu den ersten Toten vorgerückt waren u. ihn dort hatten halten lassen. Dah. κατ' οὐράν τινος ἕπεσϑαι, im Rücken folgen; ὁ κατ' οὐράν, der Hintermann -
3 σχάζω
σχάζω, 1) stechen, ritzen, aufschlitzen, übh. aufklaffen machen, öffnen, ϑάλαμον, Apollnds. 19 (19, 422); bes. bei den Aerzten, τὴν φλέβα, die Ader öffnen, um Blut zu lassen, s. Lob. Phryn. 219; auch ohne φλέβα, zur Ader lassen, Xen. Hell. 5, 4, 58. – 2) fallen lassen; τὴν οὐράν, den Schwanz hangen lassen, Xen. Cyr. 3, 5; βαλβῖδα, das vor der Rennbahn gezogene Seil fallen lassen und dadurch die Rennbahn öffnen, Lycophr. 13; ἄγκυραν, den Anker auswerfen, 99, vgl. 329. – Bei den Fechtern auch τὴν χεῖρα, die Hand schnell zurückziehen und in die vorige Lage bringen. – 3) zurückhalten, anhalten, hemmen; κώπαν σχάσον, Pind. P. 10, 51, was der Schol. Ar. Nubb. 730 durch ἀτρεμέω erklärt; ἀκμὰν σχάσαις ὀδόντων, Pind. N. 4, 64; γῆρυν ἄφϑογγον σχάσας, Eur. Phoen. 967, wie σχάσον δεινὸν ὄμμα 457; σχάσας τὴν φροντίδα, Ar. Nubb. 730; auch med., σχασάμενος τὴν ἱππικήν, sie aufgebend, unterlassend, 108; vgl. σχάσασϑε τὰς ὀφρῠς, Plat. com. b. Schol. Ar. Ach. 351; – τὰς μηχανάς, Plut. Marcell. 15. – 4) intrans., klaffen, offen stehen, aus einander gehen; nachlassen, allmälig aufhören; Sp., wie Plut.; – Lycophr. 71 hat die alexandrinische Form ἐσχάζοσαν für ἔσχαζον.
-
4 σχάζω
σχάζω, (1) stechen, ritzen, aufschlitzen, übh. aufklaffen machen, öffnen; bes. bei den Ärzten, τὴν φλέβα, die Ader öffnen, um Blut zu lassen; auch ohne φλέβα, zur Ader lassen; (2) fallen lassen; τὴν οὐράν, den Schwanz hängen lassen; βαλβῖδα, das vor der Rennbahn gezogene Seil fallen lassen und dadurch die Rennbahn öffnen; ἄγκυραν, den Anker auswerfen. Bei den Fechtern auch τὴν χεῖρα, die Hand schnell zurückziehen und in die vorige Lage bringen; (3) zurückhalten, anhalten, hemmen; σχασάμενος τὴν ἱππικήν, sie aufgebend, unterlassend; (4) intrans., klaffen, offen stehen, aus einander gehen; nachlassen, allmählich aufhören -
5 ἐξ-αρτάω
ἐξ-αρτάω, daran aufhängen, anknüpfen, befestigen; τοὺς ϑυρεοὺς ἐκ τῶν ὤμων Pol. 18, 1, 4; a. Sp.; τί τινος, Ath. X, 429 b, wie ἀλλοτρίων ἐπαίνων τὴν δόξαν Plut. Arat. 1; τὴν πρᾶξιν τῆς προδοσίας, davon abhängig machen, Fab. Max. 22; – τὴν οὐράν, lang ausstrecken, Ael. H. A. 4, 21. – Gew. im pass. mit fut. msd., woran aufgehängt sein, Ar. Eccl. 2; χειρός Eur. Hipp. 325; ὥςπερ ἐκ τῆς λίϑου ὁρμαϑὸς ἐξήρτηται χορευτῶν Plat. Ion 536 a; übertr., wovon abhangen, σοῦ γὰρ ἐξηρτήμεϑα Eur. Suppl. 757; ἐξ ὧν (ἡδονῶν) ἀνάγκη τὸ ϑνητὸν πᾶν ζῷον οἷον ἐξηρτῆσϑαι Plat. Legg. V, 732 e; ἐξαρτήσεται τῆς ἰσχύος Xen. Cyr. 5, 4, 20; αἱ ἐλπίδες ἐξήρτηνται ἐκ τῶν ἡγουμένων Pol. 10, 33; – ἐξήρτηται τὸ ἄλλο χωρίον, daran reiht sich, ist damit verbunden, Thuc. 6, 96, wie Plut. Ant. 46; ἐξηρτημένον αὐτοῦ τὸ πλῆϑος ὁρῶντες, daß es sich an ihn geschlossen hatte, C. Graech. 6; Caes. 41; τῶν ποιητῶν ὁ μὲν ἐξ ἄλλης Μούσης, ὁ δὲ ἐξ ἄλλης ἐξήρτηται Plat. Ion 536 a. – Bei Aesch. Prom. 713 ist τόξοισιν ἐξηρτημένοι die sich mit dem Bogen behangen, sich den Bogen umgehängt haben; vgl. πώγωνας ἐξηρτημένας Ar. Eccl. 494; ἐπιστολὰς ἐξηρτημένος ἐκ τῶν δακτύλων Aesch. 3, 164, zur Schau an den Fingern hangend haben; πήραν, λεοντῆν, Luc. fug. 14 u. a. Sp.; so auch wohl Dem. 9, 49 ἐξηρτῆσϑαι στρατόπεδον, mit der v. l. ἐξηρτύσϑαι, das Heer an sich hängen und mit sich schleppen. – Das med., sich an Etwas hängen, Ar. Pax 470 u. A.; dah. = Anhänger sein, τῆς Ἀκαδημίας Plut.
-
6 ἐξαρτάω
ἐξ-αρτάω, daran aufhängen, anknüpfen, befestigen; τὴν πρᾶξιν τῆς προδοσίας, davon abhängig machen; τὴν οὐράν, lang ausstrecken. Gew. im pass. woran aufgehängt sein; übertr., wovon abhangen; ἐξήρτηται τὸ ἄλλο χωρίον, daran reiht sich, ist damit verbunden; ἐξηρτημένον αὐτοῦ τὸ πλῆϑος ὁρῶντες, daß es sich an ihn geschlossen hatte; τόξοισιν ἐξηρτημένοι die sich mit dem Bogen behangen, sich den Bogen umgehängt haben; ἐπιστολὰς ἐξηρτημένος ἐκ τῶν δακτύλων, zur Schau an den Fingern hangend haben; ἐξηρτῆσϑαι στρατόπεδον, das Heer an sich hängen und mit sich schleppen; sich an etwas hängen; dah. = Anhänger -
7 σίλουρος
σίλουρος, ὁ, ein Flußfisch, wahrscheinl. der Wels, lat. silurus; Sopat. bei Ath. VI, 230 e, Diod. Sinop. ib. 239 e u. Sp. Nach Ath. VII, 287 b ἀπὸ τοῠ σείειν συνεχῶς τὴν οὐράν, eigtl. σείουρος.
-
8 κόθ-ουροι
κόθ-ουροι, heißen bei Hes. O. 306 die κηφῆνες, Drohnen, eigtl. denen der Schwanz beschnitten, verstümmelt ist, ohne Stachel, vgl. κόλουρος. Andere leiteten es von κεύϑω ab, ὅτι κεύϑουσι τὴν οὐρὰν ἢ τὸ κέντρον, u. wollten κούϑουρος schreiben. Die Erkl. ἀεργός bezieht sich nur auf die Drohnen, u. eine Ableitung von κοϑώ, = βλάβη, also = κακοῠργος, ist unstatthaft.
-
9 ἐπιῤ-ῥαπίζω
ἐπιῤ-ῥαπίζω, mit der Ruthe schlagen, peitschen, übh. schlagen, τινὰ κατὰ κόῤῥης Aristaen. 1, 4; – übtr., mit Worten strafen, schelten, tadeln, Ath. IV, 168 f u. öfter. – Bei D. Hal. 1, 54 ἀλώπεκα τὴν οὐρὰν διάβροχον ἐκ τοῦ ποταμοῦ φέρουσαν ἐπιῤῥαπίζειν τὁ καιόμενον πῦρ, hineinschlagen u. das Feuer dadurch ersticken.
-
10 ἐπιῤῥαπίζω
ἐπιῤ-ῥαπίζω, mit der Rute schlagen, peitschen, übh. schlagen; übtr., mit Worten strafen, schelten, tadeln; ἀλώπεκα τὴν οὐρὰν διάβροχον ἐκ τοῦ ποταμοῦ φέρουσαν ἐπιῤῥαπίζειν τὁ καιόμενον πῦρ, hineinschlagen u. das Feuer dadurch ersticken -
11 ὀῤῥο-πύγιον
ὀῤῥο-πύγιον, τό, die hervorstehenden Schwanzfedern, der Schwanz der Vögel, Arist. H. A. 2, 12, der von den Vögeln sagt οὐρὰν μὲν οὐκ ἔχουσι, ὀῤῥοπύγιον δέ. Vgl. auch die komische Frage bei Ar. ὁπότερα τὴν γνώμην ἔχοι, τὰς ἐμπίδας κατὰ τὸ στόμ' ᾄδειν ἢ κατὰ τοὐῤῥοπύγιον, Nubb. 158. Auch vom Stachel der Wespen, Vesp. 1075. – Auch die Schwanzflossen der Fische. – Die Schreibart ὀροπύγιον ist falsch, die Schreibart ὀρϑοπύγιον, welche Schneider der Ableitung wegen vorzieht, wie diese selbst zweifelhaft.
См. также в других словарях:
Πάντα τὸν βοῦν ἔφαγε κεἰς τὴν οὐρὰν ἀπεκάμεν. — См. Собаку съел, только хвостом подавился … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
CAUDA Pavonis — Poetarum carminibus, ob gemmas fuas seu oculos suos non patum commendatur. Lucret. l. 2. v. 805. Caudaque pavonis, largâ cum luce repleta est, Consim mutat ratione obversa colores. Ovidius, Metam. l. 15. Fab. 35. v. 385. Iunonis volucrem, quae… … Hofmann J. Lexicon universale
σχάζω — ΝΜΑ, και σχάω ΜΑ ανοίγω σχισμή, κάνω εντομή νεοελλ. 1. (μτβ.) σχίζω στα δύο, διασπώ («τα επιταχυνόμενα σωματίδια σχάζουν τους πυρήνες τών βομβαρδιζόμενων πυρήνων») 2. (αμτθ.) α) ανοίγω στα δύο, σχίζομαι («τα σύκα άρχισαν να σχάζουν») β) ναυτ.… … Dictionary of Greek
αίλουρος — ο και η (Α αἴλουρος και αἰέλουρος) γαλή, γάτα, κυρίως αγριόγατα αργότερα και νυφίτσα. [ΕΤΥΜΟΛ. Αβέβαιης ετυμολογίας. Η λ. σήμαινε κυρίως την άγρια γάτα, μια και «η γάτα ως κατοικίδιο ζώο δεν ήταν γνωστή στην Ελλάδα» (Chantraine, λ. αἰέλουρος). Η… … Dictionary of Greek
εξανάστροφος — και ξανάστροφος, η, ο (Μ ἐξανάστροφος και ξανάστροφος, η, ο) 1. αυτός που έχει αντίστροφη φορά, αντίστροφος, ανάποδος 2. αναποδογυρισμένος 3. μσν. το ουδ. ως ουσ. το ξανάστροφον το αντίθετο, η αναποδιά, η ατυχία. Επίρρ. (ε) ξανάστροφα 1. (για… … Dictionary of Greek
собаку съел, только хвостом подавился — Съел волк кобылу, да дровнями подавился. Переплыл море, да в луже утонул. Хорошо затянул (песню) да вынося осекся (утомился) иноск.: о звуке или деле, на самом конце неудавшемся Ср. La coda è la più cattiva a scorticare. С хвоста снять шкуру… … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона
Собаку съел, только хвостом подавился — Собаку съѣлъ, только хвостомъ подавился. Съѣлъ волкъ кобылу, да дровнями подавился. Переплылъ море, да въ лужѣ утонулъ. Хорошо затянулъ (пѣсню) да вынося осѣкся (утомился) иноск. о звукѣ или дѣлѣ, на самомъ концѣ неудавшемся. Ср. La coda è la più … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
AMPHISBAENA — serpentis nomen, in Libyae desertis degentis duo habentis capita, quorum alterum locô suô est, alterum ubi cauda, unde utrinque venenum diffundit. Lucan. l. 9. v. 719. Et gravis in geminum surgens caput Amphisbaena. Aeschylus in Agamemnone:… … Hofmann J. Lexicon universale
λεπταίνω — και λεπτύνω (AM λεπτύνω) [λεπτός] 1. καθιστώ κάτι λεπτό, τό εκλεπτύνω (α. «λεπταίνω το σύρμα» β. «καὶ λεπτυνῶ αὐτοὺς ὡς χνοῡν κατὰ πρόσωπον ἀνέμου, εἰς πηλὸν πλατειῶν λεανῶ αὐτούς», ΠΔ) 2. κάνω κάτι ή κάποιον ισχνό, αδύνατο (α. «σέ λέπτυνε η… … Dictionary of Greek
περιείλω — και περιειλῶ, έω και περιίλλω Α περιτυλίγω, περιδένω (α. «περὶ τοὺς πόδας τῶν ἵππων καὶ τῶν ὑποζυγίων σακία περιειλεῑν», Ξεν.) β. «τῷ αὐτοῡ τραχήλῳ περιειλήσας καὶ τὴν οὐρὰν ἔξω ἀφείς», Λουκιαν.) 2. κατασκευάζω αψίδα, θόλο γύρω και πάνω από κάτι… … Dictionary of Greek
πυγή — η, ΝΑ 1. Ο πρωκτός μαζί με τους γλουτούς, ο πισινός, τα πισινά, ο κώλος (α. «ἐγὼ δὲ σ ἐξελῶ σε τῆς πυγῆς θύραζε κύβδα», Αριστοφ. β. «παίων καὶ παιόμενον νάρθηκι εἰς τὰς πυγάς», Λουκ.) 2. η ουρά («σεισοπυγίς... παρὰ τὸ σείειν τὴν πυγήν, ὅ ἐστι τὴν … Dictionary of Greek